Niezależnie czy prowadzimy jednoosobową działalność gospodarczą, mikroprzedsiębiorstwo czy dużą firmę, jedną z podstaw ich utrzymania jest zachowanie płynności finansowej. To od tego, jak zarządzamy zasobami finansowymi, zależy, czy przetrwamy na dość wymagającym rynku. Musimy zatem na bieżąco monitorować swoją sytuację finansową i w razie potrzeby wdrażać środki zaradcze. Co więcej, do utraty płynności może dochodzić z innych niezależnych od nas. Wówczas możemy się ratować produktami finansowymi specjalnie stworzonymi w tym celu. Czym dokładnie jest płynność finansowa i w jaki sposób możemy ją obliczyć?
Czym jest płynność finansowa?
Płynność finansową może inaczej określić zdolnością do regulowania swoich zobowiązań na bieżąco. Za zobowiązania możemy uznać wypłatę wynagrodzeń, terminową zapłatę podatku i faktur, a także uregulowanie płatności za zakupy, czy wykonanie zleconych usług. Płynność finansowa obejmuje zatem wiele tych aspektów, bez których żadna firma nie może funkcjonować. Co więcej, płynność finansowa obejmuje nico szersze zagadnienie i można wyróżnić kilka jej rodzajów.
Rodzaje płynności finansowej:
Płynność majątkowa
Płynność majątkowa związana jest z możliwości wymiany aktywów firmy na środki pieniężne, w jak najkrótszym czasie. Im większą część majątku firmy możemy upłynnić lub inaczej mówić, przekształcić na środki płatnicze, tym dane przedsiębiorstwo cechuje się wyższą płynnością finansową.
Płynność kapitałowo-majątkowa
Płynność kapitałowo-majątkowa to inaczej zdolność firmy do terminowego wywiązywania się z zobowiązań krótkoterminowych. Co oznacza, że termin wymagalności (spłaty) nie przekracza 12 miesięcy. Ten rodzaj płynności uzależniony jest od stopnia i płynności aktywów, jak również zobowiązań o wysokiej wymagalności. Dotyczy to nie tylko opłacania faktur, ale także możliwości wypłaty wynagrodzeń pracownikom i spłaty zobowiązań, do których dane przedsiębiorstwo jest zobligowane. Można zatem powiedzieć, że utrzymanie płynności z jednej strony wymaga posiadanie aktywów na wysokim poziomie płynności, a z drugiej strony sporego udziału zobowiązań długoterminowych wpływających na opłacanie aktywów firmy.
Płynność przepływów pieniężnych
Przez płynność przepływów pieniężnych rozumiemy możliwość wykonywania zakupów towarów i usługi i ich regulowania w wyznaczonej wysokości oraz w wymaganym terminie. Bardzo często, gdy firmy nie posiadają środków na opłacenie faktur, muszą korzystać z innych form finansowania np. z kredytu obrotowego, czy faktoringu. Dużym plusem takich zobowiązań jest możliwość skorzystania z takiego kredytu przez Internet.
Płynność finansowa firmy – jak możemy ją obliczyć?
Skąd możemy wiedzieć, czy nasza firma ma płynność finansową, czy nie? Warto zdawać sobie sprawę ze swojej sytuacji, zanim dojdzie do poważnych problemów z wypłacalnością, które mogą doprowadzić do bankructwa. Dzięki świadomości swojej sytuacji możemy przedsięwziąć przed czasem odpowiednie kroki zaradcze. Jak jednak możemy płynność finansową zmierzyć?
Poziom płynności finansowej możemy sprawdzić, opierając się na dwóch grupach wskaźników, wskaźnikach statycznych i wskaźnikach dynamicznych.
W trakcie analizy wskaźników statycznych poziom płynności finansowej badamy na podstawie danych zgromadzonych w rachunku zysków i strat, bilansie, czy też na podstawie bieżących analiz pochodzących z bilansu dziennego.
Natomiast w przypadku analizy wskaźników dynamicznych płynność finansową mierzymy na podstawie przepływów pieniężnych osiągniętych w określonym czasie. Jednak źródłem danych jest w tym przypadku rachunek przepływów pieniężnych, który wymagany jest jedynie w przedsiębiorstwach objętych badaniem biegłego rewidenta. Podstawowymi grupami wskaźników płynności finansowej dynamicznej są wskaźnik wystarczalności środków pieniężnych i wydajności pieniężnej.
Wróćmy do wskaźników statycznych płynności finansowej. Aby określić wskaźniki statyczne płynności finansowej, niezbędne są dane pochodzące z bieżącego bilansu podmiotu gospodarczego. W związku z tym płynność określana jest na dany moment. Obliczenie statycznej płynności finansowej odbywa się za pomocą kolejnych wskaźników, do których należą wskaźniki:
- bieżącej płynności,
- płynności szybkiej,
- płynności gotówkowej.
Obliczenie płynności finansowej nie wymaga od nas rozszerzonej znajomości zagadnień finansowych, czy księgowych. Z pewnością będzie jednak niezbędne posiadanie wiedzy na temat aktywów i pasywów firmy.
Jak obliczyć płynność finansową bieżącą?
Obliczenie bieżącej płynności finansowej, czyli tego, jak firma na ten moment radzi sobie z bieżącymi zobowiązaniami wykonywane jest za pomocą poniższego wzoru:
Wskaźnik bieżącej płynności finansowej = Bieżące aktywa / Bieżące zobowiązania
Jeżeli wynik równania wyniesie wartość poniżej 1, jest to sygnał, że przedsiębiorstwo może mieć problem z płynnością finansową. Warto już na tym etapie szukać różnych rozwiązań. Dla osób prywatnych i przedsiębiorców są dostępne różne produkty finansowe w tym np. kredyty i pożyczki na miesiąc. Nawet pożyczka na miesiąc jest w stanie wyprowadzić naszą firmę na prawidłowe tory. Jednak zanim zdecydujemy się na pożyczkę lub kredyt, warto wiedzieć jak porównać koszty kredytu.
Jak obliczyć płynność finansową szybką?
Szybką płynność finansową możemy obliczyć, nie włączając zapasów do kalkulacji, a jedynie same bieżące aktywa. Możemy go obliczyć za pomocą następującego wzoru:
Wskaźnik szybkiej płynności finansowej = (Bieżące aktywa – Zapasy) / Bieżące zobowiązania
Dzięki temu wskaźnikowi firma może się dowiedzieć, czy bieżące aktywa są większe od bieżących zobowiązań. Co ważne, sprawdzenie szybkiej płynności firmy może być istotne dla tych firm, które mogłyby mieć problem z szybką sprzedażą zapasów.
Jak obliczyć płynność finansową natychmiastową?
W przypadku obliczania natychmiastowej płynności finansowej pod uwagę bierzemy jedynie środki pieniężne. Obliczenie robimy, podstawiając wartości do wzoru:
Wskaźnik natychmiastowej płynności finansowej = Środki pieniężne / Bieżące zobowiązania krótkoterminowe
Co ma wpływ na płynność finansową firmy?
Płynność finansowa jest wartością zmienną uzależnioną od bardzo wielu czynników. Ponadto przedsiębiorca ma wpływ jedynie na niektóre z nich. Wiele czynników wpływa na płynność przedsiębiorstwa i jest zależna od warunków gospodarczych, regulacji prawnych, czy odgórnie narzuconych kosztów (np. kosztów zatrudnienia pracowników). Czynniki wpływające na płynność przedsiębiorstwa:
- Struktura aktywów bieżących,
- Płynność aktywów bieżących,
- Zarządzanie kapitałem,
- Długość cyklu operacyjnego, który zależny jest od specyfiki branży,
- Poziom zadłużenia,
- Wysokość zadłużenia firmy,
- Warunki gospodarcze i rynkowe,
- Warunki współpracy z kontrahentami,
- Koszty zatrudnienia pracowników,
- Itd.
Nie da się ukryć, że duży wpływ na płynność finansową firmy ma odpowiednie i umiejętne zarządzanie budżetem. Aby jednak zarządzanie przynosiło realne i wymierne efekty, niezbędne jest przeprowadzanie systematycznych analiz, które będą skutkowały przyjęciem odpowiedniej strategii. Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na płynność finansową jest sposób i opracowane zasady współpracy z kontrahentami. Nieterminowe opłacanie faktur może w znacznym stopniu przyczynić się do utraty płynności.
Co można zrobić, aby poprawić płynność finansową przedsiębiorstwa?
Jednym z większych problemów sporej grupy przedsiębiorców jest brak płynności finansowej spowodowany przepływem należności. Warto skupić się na wprowadzenie metod pozwalających na systematyczne monitorowanie płatności. Warto również przemyśleć sposób ściągania należności od kontrahentów.
Wprowadzenie do firmy faktoringu niejednokrotnie uchroni nas przed utratą płynności finansowej. Warto również dbać o dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania i w razie konieczności skorzystanie z kredytu dla firm.
Kolejnym ważnym elementem utrzymania płynności finansowej na odpowiednim poziomie jest zarządzanie zapasami. Zbyt duża ilość zapasów niejako zamraża dostęp do własnych środków finansowych.