Niezaprzeczalna okazja zakupu lub konieczność jego wykonania przy jednoczesnymi braku dostępnych na koncie środków skłania nas do korzystania z płatności odroczonych. Choć opcja ta nie jest nowa, to nadal wiele osób jeszcze jej nie sprawdziło. Niektórzy nie do końca orientują się, na czym płatność odroczona polega i obawiają się dodatkowych kosztów. W tym artykule odpowiemy, kiedy warto skorzystać z opóźnionych płatności, a kiedy jest to opcja zbyt ryzykowna. Co zrobić, aby ten rodzaj zapłaty nie generował dodatkowych kosztów?
Czym są płatności odroczone?
Płatności odroczone (ang. deferred payment) są nowoczesną usługą polegającą na odroczeniu lub wydłużeniu momentu zapłaty za wykonane zakupy, lub usługi. Płatności odroczone nazywane również buy now pay later – kup teraz, zapłać później (BNPL) to forma zapłaty, z której możemy skorzystać przede wszystkim podczas zakupów przez Internet. Korzystając z tej formy płatności, za zakupy płacimy nie w monecie składania zamówienia, czy dostarczenia towaru przez kuriera, lecz np. po 30 dniach od zawarcia transakcji. BNPL wykorzystywane są coraz częściej również w tradycyjnej sprzedaży przy wykonywaniu usług. Jest jedną z form zapłaty np. za zabiegi u kosmetyczki, za które również możemy zapłacić z opóźnieniem. Opcja ta pozwala nam na zapłacenie za usługę, którą zarezerwowaliśmy z wyprzedzeniem. Dzięki temu nawet przy pustym koncie możemy zapłacić za umówiony zabieg.
Płatności odroczone bardzo często wykorzystywane są, gdy nie mamy pewności, że zakup przez Internet będzie trafiony. W tym przypadku nie blokujemy swoich pieniędzy na czas, w którym towar zostaje przysłany. My możemy rozważyć jego dopasowanie do naszych potrzeb i ewentualny czas zwrotu. To dobre rozwiązanie, gdy zdecydujemy się np. na kupno obuwia przez Internet. Możemy wówczas zamówić co najmniej dwie pary, przymierzyć je i odesłać te pary, które nam nie pasują. W tym przypadku nie blokujemy środków na koncie i płacimy tylko za te buty, które nam odpowiadają.
Ze względu na wysokie zainteresowanie tą usługą coraz więcej sklepów internetowych włączą ją do swojej oferty. Dzięki temu mamy coraz więcej możliwości testowania płatności odroczonych u różnych przedsiębiorców.
Do jakiej kwoty możemy zrobić zakupy odroczone?
Każda firma fintechowa umożliwiająca realizację płatności odroczonych ustala swoje własne limity. Na ogół z BNPL możemy skorzystać od kwoty powyżej 200 złotych. Górny limit zależy od naszej historii transakcji w danym sklepie. Możemy się zatem spodziewać, że będziemy mogli zrobić zakupy do kwoty 3 000 złotych. Niektórzy operatorzy umożliwiają ten rodzaj spłaty nawet do 4 200 złotych. Osoby z wysoką zdolnością kredytową i dobrą historią kredytową mogą również skorzystać z zakupów na wyższe sumy.
Według statystyk CRIF Polacy w maju 2023 roku skorzystali z płatności odroczonych ponad 840 000 razy. Najczęściej przy płatnościach odroczonych wybieramy zakupy do kwoty 500 złotych – to 87 procent wszystkich transakcji. Na drugim miejscu uplasowały się pożyczki do kwoty 1000 złotych (było ich 10 procent). Dużo mniejszym zainteresowaniem cieszą się pożyczki do 2000 złotych (2 procent), czy płatności odroczone do 10 000 złotych (1 procent).
Ile dni mamy na spłatę?
Czas zapłaty za zakupy jest uzależniony od firmy, z której usług skorzystaliśmy. Zwyczajowo płatności odroczone wykorzystamy bezpłatnie do 30 dni. Jeśli nie zapłacimy w tym terminie instytucja, która udzieliła nam pożyczki, zacznie naliczać odsetki, a niekiedy również prowizję. Taka sytuacja wiąże się zatem z dodatkowymi kosztami i będzie przypominała pożyczkę na miesiąc lub chwilówkę online. Wiele jednak zależy od podmiotu, w którym z takiej usługi korzystamy. Niekiedy czas ten jest wydłużony do 45 dni, a nawet 60 dni.
Kiedy korzystać z płatności odroczonych?
Kiedy warto korzystać z płatności odroczonych? Abyśmy płatności odroczone były bezpieczne i wykorzystane w należyty sposób musimy przestrzegać kilku podstawowych zasad. Zasady te dotyczą również kredytów konsumenckich i pożyczek pozabankowych. Warto tych norm przestrzegać, bo niekiedy nieświadomie możemy doprowadzić do nieprzyjemnych sytuacji, czy niepotrzebnych kłopotów finansowych.
Najważniejszą z zasad jest szacowanie swoich finansowych możliwości. Zanim zdecydujemy się na skorzystanie z płatności odroczonych, musimy mieć pewność, że będziemy mieć środki na zapłatę za zakupy w określonym terminie. Płatności z wydłużonym terminem spełnią swoją funkcję, gdy postąpimy zgodnie z wyznaczonymi regułami. Jeżeli nie będziemy przestrzegać terminu spłaty, płatności odroczone mogą nas słono kosztować. Ponadto mogą nieco zepsuć nam historię kredytową, która ma wpływ na udzielenie innych zobowiązań w przyszłości.
Warto korzystać z płatności odroczonych pod warunkiem, że nasz zakup jest uzasadniony. Kupowanie trzeciej pary sandałów w sezonie jest dobry pomysłem tylko wówczas, gdy mamy na nie środki. Warto pamiętać również o tym, że wykorzystując płatności na rzeczy mniej istotne, wykorzystamy swoją szansę na zakup, który może być nam dużo bardziej potrzebny.
Zbyt pochopne podejście do buy now pay later, może przyczynić się nawet do nadmiernego zadłużania się. Szczególnie gdy nie monitorujemy swoich wydatków i nie prowadzimy budżetu domowego. Wiele osób, szczególnie młodych przecenia swoje finansowe możliwości. W takich momentach może dojść do sytuacji, w której zabraknie nam pieniędzy na zwrot pożyczki. To może mieć bezpośredni wpływ na kłopoty ze spłatą. Firmy udostępniające płatności odroczone dochodzą swoich roszczeń, tak samo, jak inne podmioty finansowe np. banki i pozabankowe firmy pożyczkowe.
Jeśli płatności odroczone wykorzystamy na wypróbowanie produktu, istnieje możliwość, że towar ulegnie uszkodzeniu. W tym przypadku za jego stan odpowiada konsument. Istnieje zatem prawdopodobieństwo, że kosztami za odesłany wadliwy towar obciąży nas sprzedawca.
Kup teraz zapłać później – podsumowanie
Kup teraz zapłać później to ciekawa opcja na odroczenie spłaty zakupów. Dzięki opóźnionej spłacie możemy wypróbować dobro, które zamówiliśmy w sklepie internetowym. Odroczona płatność jest zatem świetnym rozwiązaniem, które sprawi, że nie zamrażamy swoich zasobów finansowych.
Bardzo istotne jest, aby przed zakupem z odroczoną płatnością przeczytać regulamin danego sklepu. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w której usługodawca nalicza nam dodatkowe opłaty za wykorzystanie środków. Patrząc na charakter tej usługi, możemy ją porównać do korzystania z karty kredytowej. Przy której użytkowaniu również mamy możliwość bezpłatnego skorzystania ze środków banku. W tym przypadku różnicę stanowi konieczność podpisania umowy z bankiem w przypadku karty kredytowej. Bank ustala również z góry nasz limit na podstawie przeprowadzonego badania zdolności kredytowej i wysokości scoringu BIK.
Przy płatności odroczonej operator również sprawdza bazę Informacji kredytowej. Jeśli konsument według Biura Informacji Kredytowej zalega ze spłatą innych zobowiązań, operator płatności może odrzucić wniosek kupującego. W przypadku, gdy płatność odroczona zostanie zatwierdzona, a konsument nie wywiąże się z obowiązku spłaty, operator płatności musi opóźnienie zgłosić do BIK. Każda taka informacja obniża nasze szanse na pozyskanie kolejnych zobowiązań.
